Szczepienia ochronne dziecka, zarówno te obowiązkowe, jak i zalecane, są w pierwszych miesiącach życia dziecka powodem częstych wizyt u pediatry, a z drugiej strony wymagają, od Ciebie mamo, dodatkowego przygotowania.
Jak przygotować się do szczepienia?
Pierwsze szczepienia najczęściej odbywają się jeszcze na oddziale noworodkowym w szpitalu. Kolejne szczepienia dziecka będą się odbywały mniej więcej co –6-8 tygodni.
Do każdego szczepienia trzeba przygotować się merytorycznie, omówić z lekarzem kalendarz szczepień Twojego dziecka, zdecydować jakie szczepionki wybierasz i rozplanować to w czasie, a dodatkowo po każdej wizycie szczepiennej powinieneś, jako rodzic, być przygotowany na odczyny niepożądane, które po takim szczepieniu mogą się pojawić. Twoja obserwacja jest tutaj niezwykle ważna.
Niepożądane odczyny po szczepieniu
Z definicji, niepożądane odczyny poszczepienne (w skrócie NOP) to zaburzenie stanu zdrowia, które występuje w okresie 4 tygodni po podaniu szczepionki. W praktyce jednak wygląda to tak, że po większości szczepionek stosowanych w okresie niemowlęcym odczyny niepożądane pojawiają się najczęściej w trakcie dwóch pierwszych dób od podania szczepionki. I to właśnie w tym czasie musisz bardziej obserwować swoje dziecko, mierzyć temperaturę i obserwować miejsce wkłucia, czyli podania szczepionek (jedynie zalecana szczepionka przeciw rotawirusom jest szczepieniem doustnym).
Gorączka, obrzęk w miejscu wkłucia, drażliwość i płacz dziecka, to najczęstsze niepożądane odczyny poszczepienne, które w okresie niemowlęcym obserwujemy. Na każdej wizycie szczepiennej zostaniesz poinformowany, że takie odczyny pojawić się mogą, chociaż nie muszą. Jednocześnie udzielone zostaną Tobie wskazówki co robić, jeśli się pojawią.
Gorączka po szczepieniu
Przed szczepieniem powinieneś zaopatrzyć się oczywiście w termometr. Najlepiej, gdyby to był element wyprawki kupowanej dla dziecka, jeszcze w trakcie przygotowań do jego narodzin. W trakcie wizyty w gabinecie pediatry, dziecko przed każdym szczepieniem jest badane. Wykonywane są również pomiary masy ciała. Po podaniu szczepionek dostaniesz od lekarza informacje jakie leki podać i w jakiej dokładnie dawce, gdyby była taka konieczność.
Leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe dawkujemy zawsze w przeliczeniu na masę ciała dziecka. To jest bardzo ważne. A dużym ułatwieniem jest właśnie rozpisanie leków z dokładnym dawkowaniem, jeszcze zanim ewentualne dolegliwości się pojawią, żeby później, w sytuacji stresowej, nie doszło do pomyłki.
U najmłodszych dzieci (do 3.miesiąca życia) lekiem z wyboru jest paracetamol, a po 3.miesiącu życia dochodzi jeszcze ibuprofen. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów zarówno jednego jak i drugiego, mają nie tylko różne nazwy i skład, ale również stężenie substancji czynnej nie jest we wszystkich jednakowe. Pediatra najpewniej zwróci Ci na to uwagę podczas szczepienia. W razie wątpliwości dopytaj o dawkowanie.
Ból i niepokój po szczepieniu
Pamiętaj o tym, że gorączka nie jest jedynym odczynem niepożądanym, które może po szczepieniu się pojawić. Gdyby dziecko było niespokojne, wrażliwe, płakałoby bardziej niż zwykle, a temperatura byłaby prawidłowa, to i tak możesz podać dawkę leku przeciwbólowego. Jeśli jakikolwiek odczyn niepożądany utrzymuje się dłużej niż dwie doby albo gorączka stale nawraca i pojawią się dodatkowe objawy, to koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Typowe odczyny związane z samym szczepieniem, nie powinny trwać tak długo.
Po szczepieniu bardzo ważna jest obserwacja dziecka. Jeśli zauważysz niepokojące objawy to postępuj zgodnie ze wskazówkami od lekarza. Powinny szybko ustąpić. Jeśli masz wątpliwości skonsultuj się z pediatrą celem ustalenia dalszego postępowania.
Autor: lek. Dagmara Chmurzyńska-Rutkowska
- szczepienia.pzh.gov.pl
- Szczepienia ochronne w profilaktyce chorób zakaźnych u dzieci red naukowa A. Bednarek, M Bartkowiak-Emeryk, J. Wysocki, PZWL 2018