COVID-19 u dzieci

Wirus SARS-CoV-2 pojawił się w grudniu roku 2019 w odległym chińskim Wuhan. Dzisiaj stanowi naszą codzienność. Od wielu miesięcy uczymy się żyć w nowej rzeczywistości. 11 marca 2020 Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła pandemię. Samego wirusa i wywoływaną przez niego chorobę (Covid-19) uznano za zagrożenie zdrowotne występujące na wszystkich kontynentach. Wspomniany wirus szczęśliwie oszczędza populację dziecięcą. Dzieci chorują, zakażają, ale zdecydowanie rzadziej umierają z powodu Covid-19. Wirus przenosi się droga kropelkową, dlatego tak łatwo się rozprzestrzenia.

Objawy zakażenia u dzieci

Sam Covid-19 daje mało charakterystyczne dolegliwości. Podobnie przebiega wiele infekcji wirusowych wieku dziecięcego. Gorączka na ogół ok. 38°C, kaszel, drapanie/ból gardła, zmęczenie, ból mięśni, ból głowy, rzadziej występuje katar i kichanie, wymioty czy biegunka. Dodatkowo wielu pacjentów dziecięcych przechodzi infekcję bezobjawowo lub skąpoobjawowo.

Cięższy przebieg choroby jest opisywany u dzieci z dodatkowymi obciążeniami. Wtedy mogą pojawić się zaburzenia oddychania.

Same objawy zakażenia SARS-CoV-2 są mało charakterystyczne u dzieci, ale zakażają się one głównie od osób dorosłych, dlatego jeśli osoba dorosła w rodzinie ma podobne objawy, czuje się źle, nagle straciła węch lub smak, można podejrzewać takie samo zakażenie u dziecka. Jeśli rodzic ma potwierdzone wymazem zakażenie, to u dziecka z objawami infekcji wirusowej sprawa wydaje się oczywista.

Leczenie

W chwili obecnej nie mamy dostępnego leczenia działającego bezpośrednio na przyczynę choroby, czyli wirusa SARS-CoV-2. Dlatego, podobnie jak w przypadku większości infekcji wirusowych, pozostaje nam leczenie objawowe choroby.

Oczywiście dziecko powinno być w stałym kontakcie z lekarzem, a w razie wystąpienia trudności z oddychaniem lub przedłużającej się gorączki może być konieczna hospitalizacja.

Co można zrobić w warunkach domowych?

Tak jak przy wszystkich infekcjach wirusowych warto zadbać o odpowiednie nawodnienie dziecka. Regularnie powinno się kontrolować ciepłotę ciała. W razie wystąpienia gorączki powyżej 38°C lub niższej, ale przy towarzyszącym ogólnym złym samopoczuciu można podać leki przeciwgorączkowe. W przebiegu Covid-19 można stosować zarówno paracetamol jak i ibuprofen. Jak zawsze obowiązuje dawkowanie leków w przeliczeniu na masę ciała.

Aby ograniczyć ilość wirusa w otoczeniu dziecka powinno się pamiętać o podstawowych zasadach higieny, częstym wietrzeniu pomieszczeń i odpoczynku małego pacjenta. Obowiązuje absolutny zakaz palenia przy dziecku. Regenerujący sen, zdrowa dieta i odpowiednie nawodnienie razem z czujną obserwacją pozwolą przejść przez ten trudny czas infekcji wirusowej.

O ile sam przebieg infekcji SARS-CoV-2 u dzieci wydaje się być umiarkowany i łagodny, przechorowanie Covid-19 może być również związane z powikłaniami np. ze strony układu krążenia. Dlatego obserwuj dziecko w trakcie infekcji a w razie wątpliwości skontaktuj się z lekarzem.

 

Autor: lek. Dagmara Chmurzyńska-Rutkowska

 

  1. SARS-CoV-2 infection in children. Haluk Çokuğraş and Pınar Önal
  2. Health Department-Reported Cases of Multisystem Inflammatory Syndrome in Children (MIS-C) in the United States cdc.gov
  3. Rola podstawowej opieki zdrowotnej w strategii walki z COVID-19 – aktualny stan prawny DR HAB. N. MED. AGNIESZKA MASTALERZ-MIGAS

 

Przeziębienie i grypa – leczenie objawowe, które możesz zastosować

Zarówno grypa jak i przeziębienie, wywoływane są przez wirusy. Być może właśnie dlatego wiele osób uważa, że przeziębienie i grypa to ta sama choroba. Istnieją jednak istotne różnice między tymi infekcjami. Kto raz w życiu miał prawdziwą grypę, nigdy więcej nie pomyli jej z przeziębieniem.

Infekcja przeziębieniowa

Przeziębienie to infekcja górnych dróg oddechowych, która przebiega zwykle dość łagodnie. Choroba wywołana jest najczęściej przez rhinowirusy, które są dość łatwo przenoszone na osoby z otoczenia (drogą kropelkową – przez kichanie czy pokasływanie). Zaczyna się od niewielkiego nieżytu nosa i trwa przez kilka dni. Dodatkowo może pojawić się kaszel, nasilający się po położeniu do łóżka i nad ranem (prowokuje do niego spływająca do gardła wydzielina).

Dziecko w trakcie przeziębienia, nawet pomimo zatkanego nosa jest raczej aktywne – bawi się i uczestniczy w swoich codziennych aktywnościach. Temperatura jest umiarkowanie podwyższona, nie budzi niepokoju i najczęściej nie wymaga podawania leków. Obserwuje się tzw. stan podgorączkowy (37-37,5°C).

Przeziębienie jest łagodną chorobą, która sama się ogranicza. W trakcie takiej infekcji należy zadbać o nawodnienie dziecka i oczyszczanie nosa. Należy też pamiętać o higienie, aby ograniczyć ilość wirusa w otoczeniu. Powietrze w otoczeniu dziecka powinno być czyste (bez smogu, dymu tytoniowego), chłodne i lekko nawilżone, aby drogi oddechowe malucha lepiej funkcjonowały. Już po kilku dniach będzie można zaobserwować poprawę.

Grypa

Inaczej sprawa wygląda w przypadku grypy. To zupełnie inna jednostka chorobowa. Zaczyna się gwałtownie, dziecko wysoko gorączkuje – nawet do 40-41°C. Taki stan może utrzymywać się przez wiele dni. Pojawiają się bóle mięśni, stawów, gorszy apetyt, ból głowy i kaszel – suchy i silny, napadowy. O ile w przeziębieniu na pierwszy plan wysuwa się nieżyt nosa, w grypie widzimy ewidentnie złe samopoczucie dziecka, a przy tym obecny jest męczący kaszel.

Osłabienie występuje w początkowej, ostrej fazie choroby, ale może trwać nawet 2-3 tygodnie. W przebiegu grypy dochodzić może do powikłań: zapalenia uszu, zapalenia płuc, niewydolności krążenia.

Nie będziesz mieć wątpliwości, że należy się udać do lekarza, kiedy Twoje dziecko dopadnie grypa. To sytuacja odwrotna do przeziębienia, kiedy dziecko w miarę dobrze się czuje, jest aktywne, a objawy z dnia na dzień są mniej wyraźne. Stan twojego dziecka w trakcie infekcji wirusem grypy będzie Cię niepokoił. Warto wówczas skonsultować się z lekarzem.

W sytuacji ciężkiego przebiegu choroby, lekarz może zdecydować o podaniu leku przeciwwirusowego. Dodatkowo konieczne będzie leczenie objawowe. Leki przeciwgorączkowe będą niezbędne, bo w przypadku grypy temperatura może być naprawdę wysoka i utrzymywać się przez wiele dni. Pamiętaj o odpowiednim dawkowaniu paracetamolu i ibuprofenu. Zawsze dawkujemy w przeliczeniu na kilogram masy ciała.

Jeśli pojawią się powikłania grypy np. w postaci zapalenia uszu, warto pamiętać o dodatkowym działaniu przeciwzapalnym ibuprofenu. Najprawdopodobniej lekarz zaleci jego stosowanie w początkowej fazie infekcji ucha środkowego.

Dodatkowo pamiętaj o nawadnianiu i pozwól dziecku odpoczywać. Polegiwanie na kanapie lub w łóżku jest wskazane,więcej czytania i odpoczynku niż aktywności, na które zresztą większość dzieci nie będzie miała siły.

Jak widać przebieg grypy jest zdecydowanie cięższy, może być obarczony powikłaniami, a po dziecku widać, że bardzo źle się czuje. Przeziębione dziecko zwykle nie jest za bardzo przejęte swoją chorobą. Przed grypą można się uchronić dzięki szczepieniom (są rekomendowane po 6.miesiącu życia). W obu jednostkach chorobowych podstawowe zasady higieny zmniejszą nieco ryzyko zachorowania.

 

Autor: lek. Dagmara Chmurzyńska-Rutkowska

 

  1. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków: Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego 2016.
  2. antybiotyki.edu.pl
  3. szczepienia.info